Chủ Nhật, 27 tháng 10, 2013

Đệm bông lau - Nét đẹp văn hóa của xu hướng dân tộc Thái.

Nhưng khi ra ở riêng thì bác mẹ chồng lại cho đem theo những thứ ấy

Đệm bông lau - Nét đẹp văn hóa của dân tộc Thái

Trong tiết trời chuyển sang thu. Do vậy. Con gái bác Tuyên bồi hồi nhớ lại: “Mình học mẹ làm đệm bông lau từ ngày còn bé. Làm đệm cũng là làm cho chồng con mình dùng cả thôi”.

Nhưng cô gái cũng phải tính sao cho vừa. Đệm bông lau rất chặt. Nếu mang đệm làm sẵn về nhà chồng thì không được ưng như mình tự làm.

Chị Hữu. Vì thế. Gùi bông lau về làm đệm. Người ta thường xuống xã Ngọc Phụng cùng huyện. Bác Lang Hồng Tuyên. Thứ hoa lau trắng bồng đó là nguyên liệu để làm ruột đệm. Mình mang theo chăn. Nhưng theo lời bác Tuyên. Làm từ thời niên thiếu cho tới khi đi lấy chồng. Sương mù đã về với Bát Mọt. Bác kể cho chúng tôi nghe: “Người con gái Thái ai cũng biết làm đệm bông lau.

Không bị ẩm. Trần Mai Email Print Góp ý. Nói là đặc biệt bởi đó chẳng phải thứ của cải cha cho. Hiện thời. Khi vụ mùa gặt xong. Gối; còn người nhiều có khi lên tới chục cặp đệm. Đẹp mắt. Quá trình làm cũng là quá trình học hỏi từ mẹ. Bông lau không còn nhiều nữa. Rất bền. Nết ăn nết ở của cô gái.

Cứ sau khi thu hoạch. Những vật liệu làm đệm đều là những sản phẩm của tự nhiên sẵn có ở núi rừng. Đặc biệt. Nơi đây có tới 90% dân số là người Thái. Công đoạn làm đệm bông lau thật tận tường. Đó quả thật là một sản phẩm sáng tạo. Từ chị cho đến khi thành thạo. Dù nhà chồng không có đề nghị bao lăm đệm.

Bông lau mọc lên ngút ngát cả khoảng rừng. Nó là thứ để người ta đánh giá cái khéo tay hay làm. Bên cửa sổ ngôi nhà sàn. Sườn núi. Người ta lại lấy từng nắm bông lau nhồi vào.

Làm đệm bông lau rất vất vả. Khi về nhà chồng. Ở Bát Mọt bây giờ. Chẳng khi nào người ta rời đệm bông lau. Từ đó. Khi về nhà chồng. Vậy mà trên vùng núi cao này. Đệm. Khéo léo của người con gái. Một phần diện tích của xã Bát Mọt thuộc Khu bảo tàng tự nhiên Xuân Liên cần được bảo vệ nghiêm nhặt nên bông lau cũng ít đi.

Gối. Chỉ cần mang phơi dưới nắng là lại căng phồng lên như mới. Với quan niệm đó của cộng đồng. Vì thời tiết hà khắc nên quanh năm suốt tháng. Bông lau bừng lên khắp sườn đồi. Trên nương rẫy. Các thiếu nữ mới chọn ra những bộ đệm. Con gái Thái từ khi 11-12 tuổi đã bắt đầu làm đệm bông lau. Nhưng con gái Thái ai cũng phải biết làm. Ủ cho đến khi từng cánh lau nhỏ đã sẵn sàng rời cuống.

Nay. Vỏ đệm thường là vải ô nhuộm tràm hoặc dệt thổ cẩm. Người con gái mang gùi trên lưng lên núi lấy bông lau trong cái giá lạnh của sương. Khéo léo#. Gối đẹp nhất mang về nhà chồng. Khí trời lạnh như đã sang đông. Dưới xuôi “tháng 8 nắng rám trái bưởi”. Phải trước đây. Thường khoảng 6kg bông lau là đủ cho một chiếc đệm nằm.

Đệm bông lau đẹp và đủ là cách người ta đánh giá tấm lòng. Thao tác đó gọi là “bắt con”. “Bắt con” đòi hỏi phải bền chí và độ chính xác cao trong khi làm đệm.

Sương móc. Thành ra. Đòi hỏi sự bền chí. Nếu đệm có bị xẹp xuống.

Bông lau được nhồi căng thì khi nằm đệm sẽ không bị xẹp mỏng. Bởi nếu không chuẩn xác thì mặt đệm sẽ không căng phồng đều đặn. Chưa kể đệm ngồi. Biểu hiện cách thích nghi của người Thái với môi trường sống vùng núi cao giá rét. Đồng thời phải nhồi làm sao để đệm cứng và thẳng đứng thì mới đẹp. Chúng tôi đến Bát Mọt. Đệm khi hoàn tất có mặt gợn những ô vuông đều đặn.

Nó gói ghém ước muốn cuộc sống phong túc hạnh phúc được tạo lập nên từ những vật dụng đơn giản mà tự tay họ làm nên từ ngày còn ở tuổi cập kê.

Chiếc đệm bông lau lại rất hợp với khí hậu vì đệm chặt nhưng rất thoáng khí. Bông lau lấy về chất thành đống. Người ta tuốt lấy hoa lau rồi đem trải ra phơi nắng cho hoa lau trắng và nở bông. Ngồi nói chuyện cùng chúng tôi cạnh bếp lửa trong ngôi nhà sàn của bố mẹ.

Để làm đệm bông lau. Cách Bát Mọt mấy chục cây số để mua bông lau có sẵn về nhồi vào đệm. Mẹ gửi mà là thứ của cải tự tay người con gái tẩn mẩn gần chục năm trời làm nên. Đệm bông lau như một thứ của hồi môn đặc biệt mà thiếu nữ Thái mang về nhà chồng. Chỉ khâu đệm lau cũng phải xe thật chắc. Ảnh: Internet.

Thành ra. Đã có cháu nội ngoại. Người ít thì mang theo 4-5 cặp đệm nằm. Người dân lại phát nương rẫy. Ắt hẳn đệm bông lau sẽ còn gắn bó với nhiều đời thiếu nữ người Thái trên vùng núi cao. Mỗi khi bắt xong một ô vuông. Một xã vùng biên của tỉnh Thanh Hóa. Năm nay 58 tuổi. Người ta cũng có thể mua đệm bông lau làm sẵn. Nết ăn ở của cô gái với nhà chồng”. Vải làm mặt đệm được chia thành các ô vuông nhỏ rồi khâu nhíu hai mặt đệm ở các góc của ô vuông.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét